Het kinderbrein ongrijpbaar? Er valt écht te sturen!

Je zou het haast de hype van de 21e eeuw kunnen noemen. De belangstelling voor de werking van het menselijk brein. We willen gedrag, zo ook dat van onze kroost, kunnen verklaren.

Verkoopcijfers van boeken als ‘Het puberende brein’ van Eveline Crone en John Medina’s ‘Het kinderbrein’ zijn zonder twijfel goed te noemen.

Aansluiten bij het kinderbrein

Op zich zeker geen verkeerde ontwikkeling. Dergelijke kennis maakt het immers mogelijk om met onze opvoedkundige trukendoos aan te sluiten bij het niveau van het kinderbrein. Zo heeft het natuurlijk geen enkele zin om van een kind te verlangen dat het bepaalde vaardigheden leert (bijvoorbeeld lezen) als de hersenen nog niet voldoende gerijpt zijn om dit überhaupt aan te kunnen.

Van de andere kant moeten we aan de kennis die we hebben over de verschillende rijpingsstadia van het menselijk brein ook weer niet te veel waarde toekennen. Dan verliezen we ons bijvoorbeeld in overtuigingen dat pubers er niets aan kunnen doen dat ze zo dwars zijn. Hun prefrontale cortex (voorste gedeelte van de hersenschors dat onder andere een belangrijke rol speelt bij motivatie en redenatie) is immers nog niet volledig ontwikkeld.

>> LEES OOK: Weetjes over het kinderbrein die elke ouder moet kennen

Zo stuur je de ontwikkeling van het kinderbrein én het gedrag van je kind

Wees je ervan bewust dat sturing en aanmoediging de hersenontwikkeling stimuleren. Voor de verduidelijking hierbij een tweetal direct toepasbare tips om de ontwikkeling van het brein én het gedrag van je peuter te sturen.

#1 Eetgedrag
Geloof het of niet, maar in de basis kan een peuter alles leren eten. De hersenen zijn van nature ingesteld op zachte, romige, zoete, warme en nagenoeg zoutloze smaken. Andere smaken zal het kind dus moeten leren kennen. Voor de ontwikkeling van een veelzijdige smaak is het dus van belang om iets dat een kind niet lust niet direct te vervangen door iets dat een kind wel lust. Sterker nog, herhaaldelijk aanbieden is van essentieel belang om een eenzijdig eetpatroon met alle gevolgen van dien te voorkomen.

Wees je er verder van bewust dat hersenen gemaakt zijn om associaties te leggen. Met een moeilijke eter voor de beeldbuis laten eten zou je wel eens de basis kunnen leggen voor het zogeheten ’tv snacken’. Eten wordt gekoppeld aan televisie kijken. Of anders gezegd: bij televisie kijken hoort eten.

#2 Krijsend op de grond in de supermarkt

Een voor velen van ons bekend scenario. Je neemt je uk mee naar de supermarkt en hoewel het aanvankelijk misschien best gezellig is, gooit je peuter zich plots op de grond. Met een wild gekrijs, getier en gestamp kan het je onmogelijk ontgaan dat hij of zij het er niet helemaal mee eens is en protest aantekent.

Het beste wat je in dit geval kunt doen (let wel, het beste is zeker niet het makkelijkste), is het gedrag van je peuterpuber negeren. Je boodschappen bij elkaar zoeken (bij voorkeur zonder je kind uit het oog te verliezen) en omstanders met een glimlach bedanken voor hun gratis advies.

Het slechtste wat je in dit geval kunt doen, is proberen het gesprek aan te gaan met je kind. Volstrekt onmogelijk, op zo’n moment dringt het echt niet door wat je zegt. Daarbij wordt er dan veel te veel aandacht geschonken aan het negatieve gedrag. Een te groot drama van de hele situatie maken door je kind fors te straffen, is ook niet aan te raden. Je kind heeft immers recht op protest (hoe vervelend deze uitingsvorm ook moge zijn) en dit bruut afstraffen zal ertoe leiden dat je kindje zich in de toekomst minder geborgen zal voelen.