Hoe gaat opvoeden in Afrika?

Onlangs was ik voor werk in Burkina Faso en sprak er Mimi (25) die met haar dochtertje Zoulayka (4) nog bij haar moeder woont totdat zij en Oumar genoeg hebben gespaard: €450 om te kunnen trouwen. Dat zal nog een hele kluif worden want ondanks dat ze allebei een baan hebben – Mimi is kamermeisje en Oumar kok in een hotel Villa Rose in Bobo Dioulasso – gaat sparen langzaam. Mimi onderhoudt behalve zichzelf en Zoulayka ook nog een tiental anderen.

In Burkina Faso wonen mensen meestal op een Cour bij de grootfamilie. Je moet je een binnenplaats voorstellen met daar omheen allemaal kleine huisjes waarin de verschillende families wonen: ooms, tantes, grootouders enz.

Er is een grote werkloosheid in Burkina en vaak is er één persoon die een baan(tje) heeft en dan wel 12 tot 20 (of meer) personen moet onderhouden. Je bent als kind ook verplicht om niet alleen je ouders, maar alle familieleden te steunen. Niet alleen met geld, maar ook als er baantjes te verdelen zijn.

Als Oumar en Mimi trouwen, verhuizen Mimi en Zoulayka naar de grootfamilie van Oumar.

Zoulayka is een schattig, vrolijk meisje dat omringd wordt door tanti’s, tontons en mami’s. Ze leert al snel om heel beleefd te zijn en ooms en tantes niet met hun voornaam aan te spreken. Het is heel belangrijk om respect voor ouderen te hebben. Puberteit bestaat niet; kinderen doen gewoon wat ouders zeggen, geen haar op je hoofd om ertegen in opstand te komen!

Toen ik Mimi vroeg of er kinderen waren met psychische problemen, kon ze er geen noemen. Dat kennen ze niet: kinderen zijn gewoon gehoorzaam en worden al vroeg verantwoordelijk. In veel arme gezinnen waar ouders de hele dag weg zijn op zoek naar werk, moeten de oudere kinderen voor hun jongere zusjes en broertjes zorgen. Je ziet vaak kinderen van 5, 6 jaar met peuters op hun rug sjouwen.

Mimi droomt ervan dat Zoulayka later arts wordt. Gezondheid is het belangrijkste voor haar en ze zou graag zien dat Zoulayka mensen later kan genezen en helpen.

Zoulayka heeft, behalve kleurpotloden, geen speelgoed. Op de binnenplaats speelt ze met andere kinderen met de spullen die ze daar op de grond vinden. Ook op verjaardagen krijgt ze geen speelgoed. Kinderen krijgen dan kleren en wel wat kleine speeltjes van vriendjes en vriendinnetjes. Verjaardagen van Zoulayka worden gevierd met een taart en snoepjes voor de kinderen en ze dansen en spelen met elkaar. Verjaardagen van volwassen vieren ze niet bij Mimi op de Cour.

Op de vrije dagen blijven ze gewoon thuis, geen speeltuin of Artis voor Zoulayka! Soms gaan ze in de vakantie een dagje naar buiten.

Zoulayka gaat naar de kleuterschool en vanaf haar zesde naar de lagere school. Op veel scholen zit je dan met meer dan honderd kinderen in de klas! In Burkina hebben alle kinderen een schooluniform. Op school moeten de kinderen helpen schoonmaken en zo leren ze spelenderwijs hoe ze dat thuis ook kunnen doen. Het hangt van de familie af wanneer ze thuis al allerlei klussen moeten gaan doen.

Zo moet Abdramane (9), de zoon van alleenstaande vader Sinali (30) elke ochtend voor het ontbijt naar de bakker om een stokbroodje te halen. Nadat hij de tafel heeft gedekt ontbijt hij samen met zijn vader met koffie en thee en brood met een beetje margarine.

De moeder van Abdramane is een half jaar geleden weggelopen en ze weten niet waar ze is. Hij mist zijn moeder en vroeg bijvoorbeeld met kerstmis of hij zijn moeder mocht zien. Maar Sinali kon hem niets beloven. In Burkina blijven kinderen vanaf 7 jaar, jongens en meisjes, bij een scheiding automatisch bij hun vader en zijn familie. Sinali en zijn vrouw woonden niet bij zijn familie, maar apart, en nu is hij dus een alleenstaande vader geworden, een uitzondering in Burkina. Omdat Sinali gids is en soms dagen van huis weg is, eet Abdramane tussen de middag bij een eetstalletje van een vrouw in het dorp en logeert hij dan bij een vriendje. Op de dagen dat Sinali thuis is, helpt hij Abdramane met zijn huiswerk en herhaalt hij met hem elke middag wat hij die dag op school heeft geleerd. Zijn zoon is daar niet blij mee, maar Sinali vindt het heel belangrijk dat Abdramane later een taal, liefst Engels, gaat studeren. Hij zegt:”een kind is net een machine: je moet het smeren, onderhouden, er op in praten en doorgaan, net zolang tot het precies doet wat jij voor ogen hebt”.

Sinali kookt niet, maar er zijn genoeg eetstalletjes om samen met zijn zoon naartoe te gaan.

Toen hij Abdramane vroeg wat hij wilde hebben voor zijn overgang naar de volgende klas en die een voetbal vroeg, kreeg hij die niet omdat Sinali bang is dat hij dan een profvoetballer wil worden en dan zijn school niet afmaakt. In Burkina is dat de grote droom van veel jongetjes: zonder je school te hoeven afmaken toch heel veel geld verdienen!

Helaas is voor bijna alle kinderen zo’n leven in luxe niet weggelegd. Ze zullen, ook als ze zo gelukkig zijn dat ze een opleiding of studie kunnen doen, veel moeite hebben met een baan vinden en de eindjes aan elkaar vast te knopen. Hele hordes jongeren en ouderen lopen op straat en wachten tot zich ergens een gelegenheid voordoet om en paar centen te verdienen. Het leven is zwaar, ook al zie je dat niet af aan de vrolijke en lieve gezichten en:” Bonjour, ça va? Bien dormi?” dat mensen je overal toeroepen.

[REDACTIE]

Mocht je door dit verhaal getroffen zijn en iets willen doen. Kijk dan op de website van V!VE l’Initiative. Charlotte probeert Oumar en Mimi te helpen om wat eerder te kunnen trouwen en zoekt nog mensen die hen samen met haar financieel willen steunen. Elk klein bedragje is welkom! €450 moet voor ons samen toch op te brengen zijn?

Wil je meer weten, mail haar dan via deze link. 

[ssba]