Een belangrijke boodschap: praat eens over poep!

We doen over het algemeen nogal moeilijk over poep of poepen. Poep of poepen is taboe! Het woord uitspreken, zorgt al vaak voor vertrokken of geschrokken gezichten. Laat staan wanneer je het hebt over poepen. Of het moeilijk of makkelijk gaat en hoe het eruit ziet. Bizar, want poep heeft een boodschap; het zegt van alles over hoe het met ons gaat, onze gezondheid. En we hebben er allemaal mee te maken.

In den beginne…
En dat begint al bij de geboorte. De eerste ontlasting bij baby’s heet meconium. Het meconium bestaat, anders dan onze dagelijkse ontlasting die uit onverteerde resten van ons eten met bacteriën bestaat, uit een combinatie van vruchtwater, celmateriaal, afvalstoffen en de bovenste cellagen van de darmen. De baby slikt nu eenmaal in de baarmoeder vruchtwater in. Meconium is meestal donker(groen) –bijna zwart- en kleverig, dat komt door het slijm dat door de baby wordt geproduceerd samen met gal en bloed. Bij helder vruchtwater tijdens de geboorte is er niets aan de hand. Maar soms zit er meconium (eerste ontlasting van de baby) in het vruchtwater; dan is er spoed geboden bij de bevalling. Er is namelijk kans dat het meconium houdend vruchtwater in de longen van de baby terechtkomt. Niet zo gezond als dit in de longen komt. Dat kan voor problemen zorgen, zoals moeilijkheden met ademhaling, beschadigingen aan de longen of ontsteking in de luchtwegen of longen met soms ernstige gevolgen.

Zo’ n zes maanden verder…
Een paar dagen na de geboorte verandert de kleur en samenstelling van de ontlasting door melk (borst/kunstvoeding). De kleur kan dan lichtgeel, groenig tot geelbruin zijn, afhankelijk van de verschillen in de voeding en de uniekheid van de baby en (de werking van) elk spijsverteringstelsel. De samenstelling van de poep kan eruit zien als wat dikkige tot dunne mosterd. Ook de regelmaat van poepen bij baby’s kan behoorlijk verschillen, niets om je zorgen over te maken.
De graadmeter is een blije baby met zacht buikje die goed eet/drinkt, aankomt in gewicht, groeit en geen last heeft bij poepen. Als de baby huilt, niet goed wil drinken/eten, een bolle buik heeft, veel windjes laat en van rood tot blauwpaars aanloopt bij het poepen, dan heeft de baby klaarblijkelijk ergens last van. Grote kans dat dit gaat om obstipatie. Als hij kreunt of de anus blijft wat open staan en de baby krijgt de poep er niet uit, dan is het opletten geblazen.
Check of de verhouding voeding/vocht in balans is, pas dit aan, smeer een verzachtende zalf bij de anus en kijk of poepen gaat lukken. Treedt er binnen een paar dagen geen verbetering op, dan is er mogelijk sprake van flinke obstipatie en is er doktersbezoek nodig. De baby heeft hulp nodig om de poep eruit te krijgen. Onderzoek heeft laten zien dat wanneer zuigelingen last hebben van obstipatie en/of niet (tijdig) behandeld worden, deze kinderen vaker last zouden kunnen krijgen bij het poepen (obstipatie, ophoudgedrag) rond de peuter/kleuterleeftijd.

En dan?
Wanneer de baby fruit en groenten gaat eten en later pap en brood, dan verandert de poep ook. Net zoals bij volwassenen. De poep gaat meer lijken op onze poep. Meestal is de poep nog wel flink zacht doordat de baby in verhouding meer vocht dan vast voedsel naar binnen krijgt. Hoe meer vaster voedsel de baby gaat krijgen en hoe minder borst/kunstvoeding, hoe meer de poep op een echte drol gaat lijken. Qua vorm, qua kleur en qua geur.
Poep blijft gedurende het leven een belangrijke boodschap afgeven hoe het met je gaat. Via kleur, omvang en samenstelling, als ook de moeite en last die poepen wel of niet geeft. In tegenstelling tot wat de meesten denken, is de frequentie van het poepen niet de bepalende factor voor een goede stoelgang. Die kan namelijk variëren van drie keer op een dag tot drie keer per week. Zolang de poep binnen een eigen poeppatroon met eigen ritme en regelmaat, helemaal en gemakkelijk, zonder hard persen en zonder pijn eruit komt, is het goed.

Denk vooruit, Kijk achterom
Het is niet voor niets dat de Maag-Lever-DarmStichting (MLDS) in 2012 de campagne ‘’Denk vooruit, Kijk achterom’’ gestart is. Wees alert wanneer de poep een afwijkende kleur heeft; wit (problemen met gal) of zwart of rood (mogelijk bloed). Let op als poepen altijd goed ging en opeens, zonder aanwijsbare reden, problemen geeft, zoals niet meer kunnen poepen, ga dan naar de dokter om dit te laten nakijken.
Beste ouders, mijn boodschap aan jullie is: help met het doorbreken van het taboe rondom poepen. Shit happens. Praat erover met andere ouders of professionals wanneer je denkt dat het nodig is of als je je zorgen maakt, houd je kind in de gaten, check zo nu en dan (zeker bij een wat ouder kind die alleen naar de wc gaat) hoe het poepen gaat en hoe de poep eruit ziet. Poepen is gewoon, poepen is goed, gewoon poepen als je moet!

[ssba]